Arbeidsrecht: opleidingskosten

Met de inwerkingtreding van de Wet transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden per 1 augustus 2022 is het voor werkgever niet langer mogelijk om de opleidingskosten op de werknemer te verhalen indien het een opleiding betreft die de werknemer verplicht moet doen voor de uitoefening van zijn functie. Dit geldt ook voor opleidingskosten die vóór 1 augustus 2022 zijn gemaakt.

Recht op scholing

De werkgever moet de werknemer in staat stellen om scholing te volgen die noodzakelijk is voor de uitoefening van zijn functie. Dit volgt uit artikel 7: 611a BW.  Ook als de functie komt te vervallen als gevolg van een reorganisatie moet de werkgever onderzoeken of hij de werknemer kan behouden voor de organisatie door middel van het aanbieden van scholing.

Opleidingskostenovereenkomst

Werkgevers laten werknemers vaak een opleidingsovereenkomst ondertekenen voor het geval de werknemer kort na het volgen van de opleiding hun dienstverband opzeggen. Een dergelijke opleidingsovereenkomst was in principe geldig mits de opleidingsovereenkomst een glijdende schaal bevat. Dat houdt in dat naarmate de werknemer langer in dienst is na het afronden van de opleiding, hij steeds minder hoeft terug te betalen.

Scholing noodzakelijk voor uitoefening functie

Indien de werkgever verplicht scholing moet verstrekken dan mag hij deze kosten niet op de werknemer verhalen. Dit volgt uit de Wet transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden.

Het gaat dan niet alleen om aanvullende scholing, bijvoorbeeld een extra kappersopleiding, maar ook om scholing die de werknemer moet doen om te voorkomen dat hij disfunctioneert. Stel dat werknemer in de uitoefening van zijn functie regelmatig Engels moet spreken maar deze taal onvoldoende beheerst, dan moet de werkgever hem een Engelse opleiding aanbieden. De kosten voor deze opleiding moet de werkgever zelf dragen en kan hij niet terugvorderen bij de werknemer na afloop van het dienstverband.  Een ander voorbeeld is scholing op het gebied van technologische ontwikkelingen die nodig is om de functie uit te oefenen. Ook deze kosten komen voor rekening van de werkgever.

Opleiding volgen geldt als werktijd

Met de inwerkingtreding van de Wet transparante arbeidsvoorwaarden komt er een einde aan de discussie of de opleiding die de werknemer volgt als werktijd geldt. De werkgever moet de werknemer in de gelegenheid stellen om de opleiding tijdens werktijd te doen. Werktijd geldt dan als arbeidstijd.  De werknemer hoeft dus geen vakantiedagen op te nemen of zijn werkweek zo in te richten dat hij de opleiding doet tijdens een vrije dag.

Directe werking

De Wet transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden heeft directe werking. Dit betekent dat de opleidingsovereenkomst die vóór 1 augustus 2022 is aangegaan, nietig is [1]. Nietig zijn betekent dat het beding van rechtswege niet geldt en een werkgever daar dus ook geen beroep op kan doen. Bedenk wel dat het moet gaan om een verplichte opleiding. Als de werknemer aangeeft dat hij een bepaalde opleiding wil volgen die niet verplicht is voor de uitoefening van zijn functie, dan mag de werkgever wel een opleidingsovereenkomst afsluiten met de werknemer.